Σε έναν φιλόξενο χώρο για πρόσφυγες στη Θεσσαλονίκη, δύο γυναίκες συζητούν για πολλή ώρα σαν καλές φίλες. Από τη μία πλευρά είναι η Μαίρη, σύμβουλος απασχόλησης, και από την άλλη η Binta, προσφύγισσα από τη Σιέρρα Λεόνε.
Η Binta έφτασε στην Ελλάδα πριν από έξι χρόνια αναζητώντας ασφάλεια, αλλά βρέθηκε αντιμέτωπη με νέες δυσκολίες: αδυναμία συνεννόησης με τους ντόπιους, οικονομική δυσχέρεια και ρατσισμό. Το 2019 εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου αποφάσισε να ξαναχτίσει τη ζωή της.
Σήμερα, βρίσκεται στο Κέντρο Υποστήριξης Προσφύγων/Blue Refugee Centre (BRC) της μη κυβερνητικής οργάνωσης SolidarityNow, όπου κυριαρχεί μια αίσθηση οικειότητας και ασφάλειας. Ακριβώς αυτά έψαχνε η Binta, όταν τον Μάιο του 2019 περνούσε για πρώτη φορά το κατώφλι του Κέντρου για να αναζητήσει δουλειά και να μάθει ελληνικά.
Ο πρώτος άνθρωπος που την υποδέχτηκε ήταν η Μαίρη Ασβεστά, συντονίστρια της Υπηρεσίας Απασχόλησης του Κέντρου.
«Όταν πρωτοήρθα στην Ελλάδα, κάποιοι άνθρωποι δεν μου συμπεριφέρονταν καλά και νόμιζα ότι όλοι είναι το ίδιο. Αυτό άλλαξε από τη στιγμή που συνάντησα τη Μαίρη», θυμάται η Binta.
Ανακαλώντας την πρώτη τους γνωριμία, η Μαίρη λέει από την πλευρά της ότι η Binta «είναι ένας πολύ συγκροτημένος άνθρωπος. Ήρθε εδώ με ξεκάθαρη θέληση να βρει εργασία».
Στο Κέντρο στεγάζεται το πρόγραμμα BRC Livelihoods, που υλοποιείται σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και στο πλαίσιο του οποίου εργασιακοί σύμβουλοι, κοινωνικοί λειτουργοί και λογιστές προσφέρουν ολιστική υποστήριξη στους πρόσφυγες για την ομαλή ένταξή τους στη χώρα.
Ήταν αυτό το πρόγραμμα και η διαδρομή που έκαναν μαζί, που έφεραν πιο κοντά την Binta και την Μαίρη. Πλέον, τα τελευταία πέντε χρόνια που γνωρίζονται, η σχέση τους δεν περιορίζεται μόνο στην επαγγελματική συμβουλευτική. Έχει οικοδομηθεί γερά πάνω στα θεμέλια της αλληλοεκτίμησης και του αμοιβαίου σεβασμού.
«Η Μαίρη ήταν αυτή που με βοήθησε σε όλες τις δυσκολίες. Είναι η μητέρα μου στην Ελλάδα», εξομολογείται η Binta περιγράφοντας τα συναισθήματά της για τη Μαίρη.
Η Binta είναι μία από τους περίπου 1.800 ανθρώπους που έχουν υποστηριχθεί από το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Μέσα από αυτό έλαβε βοήθεια για το αίτημα ασύλου της, την πρόσβαση σε κοινωνικές παροχές, την υποβολή φορολογικών δηλώσεων και τη συνεννόηση με υπηρεσίες. Επιπλέον, οι σύμβουλοι του προγράμματος μέσα από ένα πολύ ενεργό δίκτυο επιχειρήσεων που έχουν δημιουργήσει, τη βοήθησαν να έρθει σε επαφή με εργοδότες. Όταν τη συναντήσαμε, η Binta μόλις είχε βρει εργασία στην υπηρεσία δωματίων μεγάλου ξενοδοχείου της Θεσσαλονίκης.
«Έκανα τα πρώτα βήματα προς την ένταξή μου στη χώρα, αφότου ήρθα σε επαφή με το Κέντρο Υποστήριξης Προσφύγων. Με μύησαν στην εύρεση εργασίας και πλέον νιώθω πιο ανεξάρτητη. Όμως το πιο σημαντικό είναι ότι με υποστήριξαν και ψυχολογικά, μού έδωσαν τη δύναμη να σταθώ στα πόδια μου», εξηγεί η ίδια.
Η υπεύθυνη Ανθρώπινου Δυναμικού του ξενοδοχείου, η οποία την προσέλαβε, περιγράφει ότι εντυπωσιάστηκε με το επίπεδο γνώσης της ελληνικής γλώσσας συγκριτικά με τα λίγα χρόνια που βρίσκεται στην Ελλάδα.
«Προφανώς προσπάθησε, επένδυσε στο θέμα της επικοινωνίας και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Επίσης, είναι χαμογελαστή και πρόθυμη, μια φυσιογνωμία που μπορεί άνετα να σταθεί στον χώρο του τουρισμού», αναφέρει.
Αυτό το υψηλό κίνητρο που έχουν οι πρόσφυγες για να φτιάξουν τη ζωή τους στη χώρα φιλοξενίας και το οποίο διακρίνει και τη Binta, τονίζει η Μαίρη Ασβεστά. «Πέρα από τα επαγγελματικά προσόντα και το εκπαιδευτικό επίπεδο που φέρουν μαζί τους, έχουν και πάρα πολλές άλλες δεξιότητες. Έχουν ψυχική ανθεκτικότητα, ξέρουν να προσαρμόζονται, ξέρουν πώς να διαχειρίζονται καταστάσεις συχνών αλλαγών και κρίσεων. Άρα, έχουν πολλά να προσφέρουν».
Παρά τις δυσκολίες που έχει βιώσει, η Binta νιώθει ότι πλέον έχει ενταχθεί στην Ελλάδα με τη βοήθεια της συμβουλευτικής που έχει λάβει. Θέλει να τελειώσει το σχολείο, να πάρει την ελληνική υπηκοότητα και να δουλέψει ως νοσοκόμα γιατί, όπως λέει, θα έχει την ευκαιρία να προσφέρει στους άλλους. «Η βοήθεια που έχω λάβει από τους άλλους με κάνει αυτό που είμαι σήμερα, έναν καλύτερο άνθρωπο», εξηγεί.
Για τη Binta έχει μεγάλη αξία η σχέση εμπιστοσύνης που έχει χτίσει με τη Μαίρη. Μαζί της μοιράζεται τα όνειρά της και σχεδιάζουν τα απαραίτητα βήματα που πρέπει να κάνει για να τα κατακτήσει. Αλλά ακόμα και σε περιόδους που δεν χρειάζεται συμβουλευτική, η Binta φροντίζει να επισκέπτεται το Κέντρο και να τηλεφωνεί στη Μαίρη για να δει αν είναι καλά.
«Η Μαίρη μού δίνει κουράγιο. Όσο στρεσαρισμένη και να είμαι ή όσα προβλήματα και να έχω, πάντα μου δίνει καθοδήγηση στο πώς να χειριστώ τα ζητήματά μου», λέει η Binta και από τη φωνή της ξεχειλίζουν τα συναισθήματα αγάπης.
Την ίδια ανάγκη επικοινωνίας έχει και η Μαίρη, η οποία εξομολογείται συγκινημένη το πόσο την έχει επηρεάσει η γνωριμία της με την Binta.
«Η Binta είναι σαν ένα λουλούδι. Παρά τα όσα μπορεί να περνάει, είναι πάντα χαμογελαστή και ζεστή. Νιώθω ότι παίρνω περισσότερη δύναμη και κουράγιο, όχι μόνο για να κάνω αυτή τη δουλειά, αλλά γενικότερα για τη ζωή μου. Τη θαυμάζω πολύ για όσα έχει πετύχει».
Τα προγράμματα της Ύπατης Αρμοστείας υλοποιούνται χάρη στην ευέλικτη χρηματοδότηση που λαμβάνει από την Αυστραλία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Δανία, την Ελβετία, τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιαπωνία, την Ιρλανδία, τον Καναδά, την Δημοκρατία της Κορέας, τη Νέα Ζηλανδία, τη Νορβηγία, την Ολλανδία και τη Σουηδία.
